Monitoring gnežđenja sove utine Asio otus u Vojvodini
Monitoring gnežđenja sove utine Asio otus u Vojvodini (2006-)
Od 2006. godine, naša redovna istraživačka aktivnost je monitoring gnežđenja sove utine. Praćenje gnežđenja izuzetno je važno i za razumevanje fenomena masovnog zimovanja utina u naseljima širom Vojvodine.
Tokom 2010. godine nastavili smo sa praćenjem gnezdeće populacije utine na tri odabrana lokaliteta u Vojvodini. Osim okoline sela Stanišića (severozapadna Bačka) i parka banje Rusande u Melencima (srednji Banat), započeli smo kartiranje parova u urbanoj sredini Novog Sada (južna Bačka). Pronalaženje teritorijalnih parova i potencijalnih gnezda započeto je sredinom februara. Parovi su pronalaženi tokom dana na dnevnim odmaralištima ili češće, tokom noći, kada je slušano karakteristično oglašavanje mužjaka i posmatran svadbeni let. Svi pronađeni parovi i potencijalna gnezda beleženi su u protokole i ucrtavani na mape. Usledio je i drugi popis kada je defitivno utvrđen broj i prostorni raspored parova utine. Pored osnovnih parametara kao što su lokacija, datum i vreme, upisivani su i graditelj gnezda, visina gnezda, vrsta i visina drveta na kome je smešteno gnezdo, a ako je bilo moguće i veličina punog pologa, broj izleženih i broj izletelih mladunaca, kao i razlozi propadanja legla.
U selu Stanišić sa okolinom popisano je ukupno 30 parova, od kojih su gnežđenje započela 24 para. Na kraju, samo 5-8 parova uspelo je da izvede barem jednog mladunca. U parku banje Rusande u Melencima ukartirano je takođe 30 teritorijalnih mužjaka. I na ovom lokalitetu gnežđenje je bilo prilično neuspešno jer je svega 3-5 parova podiglo mlade. Izrazito loš uspeh gnežđenja posledica je kišovitog i hladnog proleća (april-maj) koje je uslovilo propadanje legala zbog vlage, smrzavanja i nedostatka hrane. Iako nismo uspeli da pokrijemo celu teritoriju grada Novog Sada, dobijeni su značajni rezultati o brojnosti i rasporedu parova utina. Zajedno sa naseljem Petrovaradin, popisana su 34 teritorijalna mužjaka. Pored popisa parova, na svim lokalitetima radili smo i analizu ishrane, kao i aktivnu zaštitu utina putem postavljanja drvenih kutija i korpi od pruća za gnežđenje.
Obaveštavamo vas da se i narednih godina nastavlja sa popisom parova utine na navedenim lokacijama i pozivamo vas da nam se pridružite. Svi vi koji biste hteli da radite popis teritorija u svom selu, gradu ili okolini naselja ili biste želeli da se informišete u vezi sa ovim programom Centra, možete nam se obratiti na e-mail adresu autora ovog izveštaja.
Posebno se zahvaljujemo svim volonterima koji su učestvovali u potrazi za parovima utina i bez čije pomoći ne bismo uspeli da sakupiti značajne podatke.
Radovi:
